“ใบท่อม” เป็นคำศัพท์ที่ใช้เรียกใบกระท่อม ซึ่งถูกตั้งและเรียกชื่อโดยวัยรุ่นพลังใบที่มีการใช้กระท่อมเป็นประจำ โดยกลุ่มวัยรุ่นพลังใบก็คือคำเรียกในโซเชียลของกลุ่มคนที่ใช้ประโยชน์จากสรรพคุณของกระท่อมเป็นประจำนั่นเอง ใบท่อมถูกใช้เพื่อการรักษามานานหลายศตวรรษในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาผู้คนในทวีปอเมริกาเหนือและยุโรปเริ่มค้นพบประโยชน์มากมายของพืชชนิดนี้ ในบทความนี้เราจะพิจารณาอย่างใกล้ชิดเกี่ยวกับชนิดและคุณสมบัติของใบท่อมกัน
ใบท่อมคืออะไร ?
ใบท่อมเป็นพืชเขตร้อนที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และใช้ใบนำมาทำเป็นยา ตัวใบมีสีเขียวเข้มและมันวาวและมีรสขมเมื่อเคี้ยว ปัจจุบันใบท่อมถูกนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ รวมถึงผงแคปซูลสารสกัดและทิงเจอร์ ผลิตภัณฑ์ที่นำมาใช้กันมากที่สุดในการบริโภคใบท่อมก็คือชา
คุณสมบัติของใบท่อม
ใบท่อมมีสารออกฤทธิ์หลักๆ 2 ชนิดคือ ไมทราไจนีน (mitragynine) และ เซเว่นไฮดรอกซีไมทราไจนีน (7-hydroxymitragynine) ซึ่งทําปฏิกิริยากับตัวรับสารโอปิออยด์ของสมอง ปฏิกิริยานี้สามารถบรรเทาอาการเจ็บปวด ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้น และช่วยเพิ่มพลังงาน สารในใบท่อมยังสามารถโต้ตอบกับตัวรับเซโรโทนิน (serotonin) และ นอร์อิพิเนฟริน (norepinephrine) ทําให้มีคุณสมบัติช่วยลดอาการซึมเศร้าและลดความวิตกกังวลได้ โดยกระท่อมชนิดที่นิยมในประเทศไทยได้แก่ สายพันธุ์ก้านแดง, สายพันธุ์แตงกวา(ก้านเขียว), สายพันธุ์ยักษ์ใหญ่(ขอบใบหยัก/หางกัง)
ประโยชน์ของใบท่อม
ใบท่อมมีประโยชน์มากมายที่ได้รับการรับรองจากผลวิจัยทางวิทยาศาสตร์ ใบท่อมช่วยอะไรบ้างนั้นมาดูกัน
- บรรเทาอาการปวด: สามารถใช้ในการบรรเทาอาการปวดเรื้อรังอย่าง ไฟโบรมัยอัลเจีย(fibromyalgia), โรคไขข้อและไมเกรน ด้วยการดื่มกิน
- ช่วยปรับอารมณ์: ช่วยปรับปรุงอารมณ์ของคุณและบรรเทาอาการซึมเศร้าและความวิตกกังวลด้วยการเคี้ยวกินหรือต้มดื่ม
- พลังงานที่เพิ่มขึ้น: ช่วยเพิ่มระดับพลังงานของกล้ามเนื้อเพื่อช่วยให้คุณมุ่งเน้นหรือจดจ่อทำงานได้นานขึ้น
- ช่วยลดการเสพติด: ใบท่อมใช้กันอย่างแพร่หลายในการแก้ไขการเสพติดสารโอปิออยด์ (opioid) และอาการถอน
วิธีการบริโภคใบท่อม
ใบท่อมสามารถบริโภคได้หลายวิธีตามการแปรรูปผลิตภัณฑ์ดังนี้
- ชา: นี่เป็นวิธีที่พบได้บ่อยที่สุดในการบริโภคใบท่อม ด้วยการต้มใบในน้ำร้อนและสกัดออกมาเป็นชากระท่อม
- แคปซูล: แคปซูลกระท่อมเป็นที่นิยม เพราะสะดวกในการใช้งานและใช่ในการให้ยาแก่ผู้ป่วยที่แม่นยํามากขึ้น
- เป็นผง: ผงใบท่อมมักใช้ในรูปแบบแห้ง แต่ก็สามารถเพิ่มลงในขนมหวานหรือสมูทตี้พร้อมทานได้
- สารสกัด: สารสกัดจากใบท่อมมักจะมีศักยภาพมากกว่า แต่จําเป็นต้องรู้ถึงผลกระทบข้างเคียงหรือเข้าใจถึงสัดส่วนที่ปลอดภัย
ผลข้างเคียงของใบท่อม
ในขณะที่รู้ว่าใบท่อมมีประโยชน์อย่างไร สิ่งสําคัญคือต้องทราบว่าสามารถทําให้เกิดผลข้างเคียงได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีการใช้ในทางที่ผิดหรือมากเกินไป ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นของใบท่อมได้แก่
- คลื่นไส้และอาเจียน
- อาการท้องผูก
- อาการวิงเวียนศีรษะ
- ปวดหัว
ใบท่อมเป็นยาธรรมชาติที่มีประโยชน์ ซึ่งปัจจุบันมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมขยายไปทั่วโลกในการนำคุณสมัติข้อดีมาใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ โดยสามารถบริโภคได้หลายวิธีไม่ว่าจะเป็น ชา, แคปซูล, ผงและสารสกัด แต่สิ่งสําคัญที่ควรทราบคือการใช้ใบท่อมในทางที่ผิดซึ่งอาจนําไปสู่ผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้, อาเจียน,ท้องผูก, เวียนศีรษะและปวดหัวของเหล่าวัยรุ่นพลังใบ โดยรวมแล้วใบท่อมเป็นทางเลือกที่คุ้มค่าและคุณควรปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพหรือแพทย์เฉพาะทางก่อนที่จะเลือกใช้สรรพคุณของพืชชนิดนี้
